Himdi zote ni stahiki ya Allaah. Swalah na salamu ziwe juu ya Mtume wa Allaah, kizazi chake na Maswahabah zake wote.
Amma ba´d:
Hakika ´Aqiydah ya Ahl-us-Sunnah wal-Jamaa´ah ndio dini ya haki ambayo ni wajibu kwa kila muislamu aiitakidi, kwani ndio ´Aqiydah ya Mtume wa Allaah (Swalla Allaahu ´alayhi wa sallam) na Maswahabah zake watukufu (Radhiya Allaahu ´anhum). Atakayechagua ´Aqiydah nyingine, basi ameipelekea nafsi yake katika adhabu, hasira na ghadhabu za Allaah kali.
Mtume wa Allaah (Swalla Allaahu ´alayhi wa sallam) amesema kuhusu mapote ambayo yatazuka katika Ummah wake na akataja mapote sabini na tatu:
“Yote yatakuwa Motoni isipokuwa moja tu ambalo ni al-Jamaa´ah.”[1]
Hakika Mtume (Swalla Allaahu ´alayhi wa sallam) amesifu mkusanyiko huu ambao umesalimika kutokamana na matishio ya Moto pale aliposema:
“Ni wale wataokuwemo katika mfano wa yale niliyomo mimi hii leo na Maswahabah zangu.”[2]
Hiki ndio kidhibiti na kigezo cha Ahl-us-Sunnah wal-Jamaa´ah. Hakika wao ni wenye kushikamana barabara na Sunnah za Mtume wa Allaah (Swalla Allaahu ´alayhi wa sallam) na Sunnah za makhaliyfah wake waongofu. Ni wenye kuziuma kwa magego. Kwa ajili hio ndio maana wakawa ni pote lililookoka (Firqat-un-Naajiyah). Ni wenye kuokoka na Moto siku ya Qiyaamah. Ni wenye kusalimika na Bid´ah hapa duniani. Vilevile wao ni kundi lililonusuriwa (Firqat-ul-Mansuurah). Mtume (Swalla Allaahu ´alayhi wa sallam) amesema:
“Hakutoacha kuwepo kipote katika Ummah wangu kuwa ni chenye kushinda mpaka itapowajia amri ya Allaah ilihali ni wenye kushinda.”[3]
Maana ya ushindi hapa (الظُّهور) ni nusura. Amesema (Ta´ala):
فَأَيَّدْنَا الَّذِينَ آمَنُوا عَلَىٰ عَدُوِّهِمْ فَأَصْبَحُوا ظَاهِرِينَ
“Tukawatia nguvu wale walioamini dhidi ya maadui zao, wakapambaukiwa wakiwa washindi.” (61:149)
وَإِنَّ جُندَنَا لَهُمُ الْغَالِبُونَ
“Na hakika jeshi Letu ndilo litakaloshinda.” (37:173)
Wao ni wenye kushinda kwa panga na mikuki au kwa hoja na dalili.
Inahusu kundi moja na sio mengi. Kwa ajili hiyo ndio maana wameitwa ´mkusanyiko`. Amesema (Ta´ala):
فَمَاذَا بَعْدَ الْحَقِّ إِلَّا الضَّلَالُ
“Na kuna nini baada ya haki isipokuwa upotofu?” (10:32)
Hawatambuliki kwa jina jengine zaidi ya Uislamu na Sunnah na yale matamshi yaliyofahamishwa na hayo mawili. Imaam Maalik (Rahimahu Allaah) amesema:
“Ahl-us-Sunnah hawana jina jengine wanalotambulika kwalo, si Jahmiyyah, Qadariyyah wala Raafidhwah.”
Aliulizwa vilevile kuhusu as-Sunnah ambapo akajibu kwa kusema:
“Hawana jina jengine zaidi ya as-Sunnah.”
Bi maana Ahl-us-Sunnah hawana jina wanalojinasibisha nalo zaidi ya hilo.
Kumetiliwa umuhimu mkubwa juu ya kuipa nguvu ´Aqiydah ya wema waliotangulia (Salaf-us-Swaalih) na kubainishwa dalili zake. Imewekwa wazi na maimamu wengi wakubwa katika vitabu vingi, vya kujitegemea na vya kwa pamoja. Miongoni mwa vitabu hivyo kuna vinavyoitwa “as-Sunnah”, bi maana “´Aqiydah”. Ni zaidi ya vitabu mia mbili na khamsini. Baadhi yavyo ni:
1- ”as-Sunnah” ya Ibn Abiy Shaybah
2- “as-Sunnah” ya Ahmad bin Hanbal
3- ”as-Sunnah” ya Ibn Abiy ´Aaswim
4- ”as-Sunnah” ya ´Abdullaah bin Ahmad
5- ”as-Sunnah” ya al-Khallaal
6- ”as-Sunnah” ya Ahmad bin al-Furaat Abiy Mas´uud ar-Raaziy
7- “as-Sunnah” ya al-Asad bin Muusa
8- ”as-Sunnah” ya Ibn-ul-Qaasim – mwanafunzi wa Maalik
9- ”as-Sunnah” ya Muhammad bin Salaam al-Baykandiy.
10- “as-Swiffaat wa ar-Radd ´alaa al-Jahmiyyah” ya Abu Nu´aym bin Hammaad
11- ”as-Sunnah” ya al-Athram
12- ”as-Sunnah” ya Harb bin Ismaa´iyl al-Karmaaniy
13- ”as-Sunnah” ya Ibn Abiy Haatim
14- ”as-Sunnah” ya Ibn Abiyd-Dunyaa
15- ”as-Sunnah” ya Ibn Jariyr at-Twabariy.
16- “at-Tabswiyr fiy ma´aalim-in-Diyn” na huyohuyo Ibn Jariyr pia
17- ”as-Sunnah” ya at-Twabaraaniy
18- ”as-Sunnah” ya Abush-Shaykh al-Aswbahaaniy
19- ”as-Sunnah” ya Abul-Qaasim al-Laalakaa’iy
20- ”as-Sunnah” ya Muhammad bin Naswr al-Marwaziy
21- ”´Aqiydat-us-Salaf wa Asw-haab-il-Hadiyth” ya as-Swaabuuniy
22- ”al-Ibaanah” ya Ibn Battwah
23- ”at–Tawhiyd” ya Ibn Khuzaymah
24- ”at-Tawhiyd” ya Ibn Manda
25- ”al-Iymaan” ya Ibn Abiy Shaybah
26- ”al-Iymaan” ya Abu ´Ubayd al-Qaasim bin Sallaam
27- ”Sharh-us-Sunnah” ya al-Muzaniy – mwanafunzi wa ash-Shaafi´iy
28- ”Sharh Madhaahib Ahl-is-Sunnah” ya Ibn Shaahiyn
29- ”al-Hujjah fiy Bayaan-il-Mahajjah wa Sharh ´Aqiydah Ahl-is-Sunnah” ya Abul-Qaasim al-Aswbahaaniy
30- ”Usuul-us-Sunnah” ya Abu Abdullaah Ibn Abiy Zamaniyn
31- ”ash-Shariy´ah” ya al-Aajurriy
32- ”I´tiqaad Ahl-is-Sunnah” ya Abu Bakr al-Ismaa´iyliy
33- ”as-Sunnah” ya al-Barbahaariy
34- ”al-Iymaan” ya Ibn Manda
35- ”al-Iymaan” ya al-´Adaniy
36- ”al-´Arsh” ya Ibn Abiy Shaybah
37- ”al-Qadar” ya Ibn Wahb
38- ”al-Qadar” ya Abu Daawuud
39- ”ar-Ru’yah” ya ad-Daaraqutwniy
40- ”as-Swifaat” ya ad-Daaraqutwniy
41- ”an-Nuzuul” ya ad-Daaraqutwniy
42- “Risaalat-us-Sijziy ilaa Ahl-iz-Zabiyd” Abu Naswr as-Sijziy
43- ”Jawaab Ahl Dimashq fiys-Swifaat” ya al-Khatwiyb al-Baghdaadiy
44- “as-Sunnah” ya Abu Ahmad al-Aswbahaaniy kwa jina maarufu al-´Assaal
45- “as-Sunnah” ya Ya´quub al-Fasawiy
46- “as-Sunnah” ya al-Qasswaab
47- “Usuwl-us-Sunnah” ya Abu Bakr bin ´Abdillaah bin az-Zubayr al-Humaydiy
48- “as-Sunnah” ya Hanbal bin Ishaaq
49- “al-Usuwl” ya Abu ´Amr at-Twalamankiy
na vitabu vinginevyo vingi.
Vivyo hivyo inahusiana na vitabu vilivyoandikwa baada ya waandishi hawa. Miongoni mwao ni Ibn ´Abdil-Barr, ´Abdul-Ghaniy al-Maqdisiy, Ibn Qudaamah al-Maqdisiy, Ibn Taymiyyah, Ibn-ul-Qayyim, adh-Dhahabiy, Ibn Kathiyr, Muhammad bin ´Abdil-Wahhaab na wengineo. Humo mmebainishwa ´Aqiydah sahihi. Vinasimamisha hoja na kufichua hoja tata za Ahl-ul-Ahwaa´.
Tutataja sehemu katika ´Aqiydah ya watu hawa vigogo kwa njia ya kufupiza.
Sipati kuwezeshwa haya isipokuwa kwa msaada wa Allaah. Kwake Yeye ninategemea na kwake Yeye narejea.
[1] Ahmad na Abu Daawuud kutoka kwa Mu´aawiyah na ni Swahiyh kwa mujibu wa al-Haakim, adh-Dhahabiy, ash-Shaatwibiy na wengineo. Ahmad, Ibn Maajah na Ibn Abiy ´Aaswim kutoka kwa Anas.
[2] Ameipokea al-Aajurriy katika “ash-Shariy´ah” kutoka ´Abdullaah bin ´Amr na at-Twabaraaniy katika “as-Swaghiyrah” na katika “al-Awsatw” kutoka kwa Anas bin Maalik.
[3] Ameipokea al-Bukhaariy na Muslim kutoka kwa al-Mughiyrah bin Shu´bah.
- Mhusika: Shaykh ´Abdus-Salaam bin Barjas
- Mfasiri: Firqatunnajia.com
- Marejeo: al-Mu´taqad as-Swahiyh, uk. 5-11
- Imechapishwa: 20/06/2020
Himdi zote ni stahiki ya Allaah. Swalah na salamu ziwe juu ya Mtume wa Allaah, kizazi chake na Maswahabah zake wote.
Amma ba´d:
Hakika ´Aqiydah ya Ahl-us-Sunnah wal-Jamaa´ah ndio dini ya haki ambayo ni wajibu kwa kila muislamu aiitakidi, kwani ndio ´Aqiydah ya Mtume wa Allaah (Swalla Allaahu ´alayhi wa sallam) na Maswahabah zake watukufu (Radhiya Allaahu ´anhum). Atakayechagua ´Aqiydah nyingine, basi ameipelekea nafsi yake katika adhabu, hasira na ghadhabu za Allaah kali.
Mtume wa Allaah (Swalla Allaahu ´alayhi wa sallam) amesema kuhusu mapote ambayo yatazuka katika Ummah wake na akataja mapote sabini na tatu:
“Yote yatakuwa Motoni isipokuwa moja tu ambalo ni al-Jamaa´ah.”[1]
Hakika Mtume (Swalla Allaahu ´alayhi wa sallam) amesifu mkusanyiko huu ambao umesalimika kutokamana na matishio ya Moto pale aliposema:
“Ni wale wataokuwemo katika mfano wa yale niliyomo mimi hii leo na Maswahabah zangu.”[2]
Hiki ndio kidhibiti na kigezo cha Ahl-us-Sunnah wal-Jamaa´ah. Hakika wao ni wenye kushikamana barabara na Sunnah za Mtume wa Allaah (Swalla Allaahu ´alayhi wa sallam) na Sunnah za makhaliyfah wake waongofu. Ni wenye kuziuma kwa magego. Kwa ajili hio ndio maana wakawa ni pote lililookoka (Firqat-un-Naajiyah). Ni wenye kuokoka na Moto siku ya Qiyaamah. Ni wenye kusalimika na Bid´ah hapa duniani. Vilevile wao ni kundi lililonusuriwa (Firqat-ul-Mansuurah). Mtume (Swalla Allaahu ´alayhi wa sallam) amesema:
“Hakutoacha kuwepo kipote katika Ummah wangu kuwa ni chenye kushinda mpaka itapowajia amri ya Allaah ilihali ni wenye kushinda.”[3]
Maana ya ushindi hapa (الظُّهور) ni nusura. Amesema (Ta´ala):
فَأَيَّدْنَا الَّذِينَ آمَنُوا عَلَىٰ عَدُوِّهِمْ فَأَصْبَحُوا ظَاهِرِينَ
“Tukawatia nguvu wale walioamini dhidi ya maadui zao, wakapambaukiwa wakiwa washindi.” (61:149)
وَإِنَّ جُندَنَا لَهُمُ الْغَالِبُونَ
“Na hakika jeshi Letu ndilo litakaloshinda.” (37:173)
Wao ni wenye kushinda kwa panga na mikuki au kwa hoja na dalili.
Inahusu kundi moja na sio mengi. Kwa ajili hiyo ndio maana wameitwa ´mkusanyiko`. Amesema (Ta´ala):
فَمَاذَا بَعْدَ الْحَقِّ إِلَّا الضَّلَالُ
“Na kuna nini baada ya haki isipokuwa upotofu?” (10:32)
Hawatambuliki kwa jina jengine zaidi ya Uislamu na Sunnah na yale matamshi yaliyofahamishwa na hayo mawili. Imaam Maalik (Rahimahu Allaah) amesema:
“Ahl-us-Sunnah hawana jina jengine wanalotambulika kwalo, si Jahmiyyah, Qadariyyah wala Raafidhwah.”
Aliulizwa vilevile kuhusu as-Sunnah ambapo akajibu kwa kusema:
“Hawana jina jengine zaidi ya as-Sunnah.”
Bi maana Ahl-us-Sunnah hawana jina wanalojinasibisha nalo zaidi ya hilo.
Kumetiliwa umuhimu mkubwa juu ya kuipa nguvu ´Aqiydah ya wema waliotangulia (Salaf-us-Swaalih) na kubainishwa dalili zake. Imewekwa wazi na maimamu wengi wakubwa katika vitabu vingi, vya kujitegemea na vya kwa pamoja. Miongoni mwa vitabu hivyo kuna vinavyoitwa “as-Sunnah”, bi maana “´Aqiydah”. Ni zaidi ya vitabu mia mbili na khamsini. Baadhi yavyo ni:
1- ”as-Sunnah” ya Ibn Abiy Shaybah
2- “as-Sunnah” ya Ahmad bin Hanbal
3- ”as-Sunnah” ya Ibn Abiy ´Aaswim
4- ”as-Sunnah” ya ´Abdullaah bin Ahmad
5- ”as-Sunnah” ya al-Khallaal
6- ”as-Sunnah” ya Ahmad bin al-Furaat Abiy Mas´uud ar-Raaziy
7- “as-Sunnah” ya al-Asad bin Muusa
8- ”as-Sunnah” ya Ibn-ul-Qaasim – mwanafunzi wa Maalik
9- ”as-Sunnah” ya Muhammad bin Salaam al-Baykandiy.
10- “as-Swiffaat wa ar-Radd ´alaa al-Jahmiyyah” ya Abu Nu´aym bin Hammaad
11- ”as-Sunnah” ya al-Athram
12- ”as-Sunnah” ya Harb bin Ismaa´iyl al-Karmaaniy
13- ”as-Sunnah” ya Ibn Abiy Haatim
14- ”as-Sunnah” ya Ibn Abiyd-Dunyaa
15- ”as-Sunnah” ya Ibn Jariyr at-Twabariy.
16- “at-Tabswiyr fiy ma´aalim-in-Diyn” na huyohuyo Ibn Jariyr pia
17- ”as-Sunnah” ya at-Twabaraaniy
18- ”as-Sunnah” ya Abush-Shaykh al-Aswbahaaniy
19- ”as-Sunnah” ya Abul-Qaasim al-Laalakaa’iy
20- ”as-Sunnah” ya Muhammad bin Naswr al-Marwaziy
21- ”´Aqiydat-us-Salaf wa Asw-haab-il-Hadiyth” ya as-Swaabuuniy
22- ”al-Ibaanah” ya Ibn Battwah
23- ”at–Tawhiyd” ya Ibn Khuzaymah
24- ”at-Tawhiyd” ya Ibn Manda
25- ”al-Iymaan” ya Ibn Abiy Shaybah
26- ”al-Iymaan” ya Abu ´Ubayd al-Qaasim bin Sallaam
27- ”Sharh-us-Sunnah” ya al-Muzaniy – mwanafunzi wa ash-Shaafi´iy
28- ”Sharh Madhaahib Ahl-is-Sunnah” ya Ibn Shaahiyn
29- ”al-Hujjah fiy Bayaan-il-Mahajjah wa Sharh ´Aqiydah Ahl-is-Sunnah” ya Abul-Qaasim al-Aswbahaaniy
30- ”Usuul-us-Sunnah” ya Abu Abdullaah Ibn Abiy Zamaniyn
31- ”ash-Shariy´ah” ya al-Aajurriy
32- ”I´tiqaad Ahl-is-Sunnah” ya Abu Bakr al-Ismaa´iyliy
33- ”as-Sunnah” ya al-Barbahaariy
34- ”al-Iymaan” ya Ibn Manda
35- ”al-Iymaan” ya al-´Adaniy
36- ”al-´Arsh” ya Ibn Abiy Shaybah
37- ”al-Qadar” ya Ibn Wahb
38- ”al-Qadar” ya Abu Daawuud
39- ”ar-Ru’yah” ya ad-Daaraqutwniy
40- ”as-Swifaat” ya ad-Daaraqutwniy
41- ”an-Nuzuul” ya ad-Daaraqutwniy
42- “Risaalat-us-Sijziy ilaa Ahl-iz-Zabiyd” Abu Naswr as-Sijziy
43- ”Jawaab Ahl Dimashq fiys-Swifaat” ya al-Khatwiyb al-Baghdaadiy
44- “as-Sunnah” ya Abu Ahmad al-Aswbahaaniy kwa jina maarufu al-´Assaal
45- “as-Sunnah” ya Ya´quub al-Fasawiy
46- “as-Sunnah” ya al-Qasswaab
47- “Usuwl-us-Sunnah” ya Abu Bakr bin ´Abdillaah bin az-Zubayr al-Humaydiy
48- “as-Sunnah” ya Hanbal bin Ishaaq
49- “al-Usuwl” ya Abu ´Amr at-Twalamankiy
na vitabu vinginevyo vingi.
Vivyo hivyo inahusiana na vitabu vilivyoandikwa baada ya waandishi hawa. Miongoni mwao ni Ibn ´Abdil-Barr, ´Abdul-Ghaniy al-Maqdisiy, Ibn Qudaamah al-Maqdisiy, Ibn Taymiyyah, Ibn-ul-Qayyim, adh-Dhahabiy, Ibn Kathiyr, Muhammad bin ´Abdil-Wahhaab na wengineo. Humo mmebainishwa ´Aqiydah sahihi. Vinasimamisha hoja na kufichua hoja tata za Ahl-ul-Ahwaa´.
Tutataja sehemu katika ´Aqiydah ya watu hawa vigogo kwa njia ya kufupiza.
Sipati kuwezeshwa haya isipokuwa kwa msaada wa Allaah. Kwake Yeye ninategemea na kwake Yeye narejea.
[1] Ahmad na Abu Daawuud kutoka kwa Mu´aawiyah na ni Swahiyh kwa mujibu wa al-Haakim, adh-Dhahabiy, ash-Shaatwibiy na wengineo. Ahmad, Ibn Maajah na Ibn Abiy ´Aaswim kutoka kwa Anas.
[2] Ameipokea al-Aajurriy katika “ash-Shariy´ah” kutoka ´Abdullaah bin ´Amr na at-Twabaraaniy katika “as-Swaghiyrah” na katika “al-Awsatw” kutoka kwa Anas bin Maalik.
[3] Ameipokea al-Bukhaariy na Muslim kutoka kwa al-Mughiyrah bin Shu´bah.
Mhusika: Shaykh ´Abdus-Salaam bin Barjas
Mfasiri: Firqatunnajia.com
Marejeo: al-Mu´taqad as-Swahiyh, uk. 5-11
Imechapishwa: 20/06/2020
https://firqatunnajia.com/00-dibaji-ya-kitabu-al-mutaqad-as-swahiyh/
Mshirikishe mwenzako:
- Click to share on Telegram (Opens in new window)
- Click to share on WhatsApp (Opens in new window)
- Click to print (Opens in new window)
- Click to email a link to a friend (Opens in new window)
- Click to share on Facebook (Opens in new window)
- Click to share on Twitter (Opens in new window)
- Click to share on Pocket (Opens in new window)